Yağma Suçu Nedir?
Yağma suçu diğer adıyla gasp suçu ağır cezalık olarak nitelendirilen toplum düzenini önemli ölçüde bozduğu varsayılan ağır suçlardandır.Yağma, Türk Ceza Kanunu’nun 148. maddesinde düzenlenmiştir. Buna göre "bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden ya da malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından bahisle tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir malı teslime veya malın alınmasına karşı koymamaya mecbur kılmak" olarak tanımlanmıştır.
Yağma suçu bir anlamda hırsızlık suçunun cebir veya tehdit kullanılarak işlenmesi halidir. Malvarlığına karşı işlenen en ağır suçtur. Cezası da aynı doğrultuda ağırdır. Yağma (gasp) suçu, doğrudan mal yağması veya senet yağması şeklinde iki türlü gerçekleşebilir.
Yağma Suçunun İki Hali
Yağma suçunun Türk Ceza Yasasının 148. maddesinde iki şekilde gerçekleşebileceği vurgulanmıştır. Doğrudan mal yağması ile senet yağması şeklinde.Maddenin birinci fıkrasında doğrudan mala karşı işlenen yağma suçu tanımlanmıştır. Doğrudan mala karşı olan yağma "bir başkasını, tehdit ederek veya cebir kullanarak, bir malı teslime veya malın alınmasına karşı koymamaya mecbur kılmaktır". Bu halde, doğrudan bir malın irade dışı, zor kullanarak veya tehditle alınması söz konusudur.
Maddenin ikinci fıkrasında ise senet yağması düzenlenmiştir. Senet yağması "cebir veya tehdit kullanılarak mağdurun, kendisini veya başkasını borç altına sokabilecek bir senedi veya var olan bir senedin hükümsüz kaldığını açıklayan bir vesikayı vermeye, böyle bir senedin alınmasına karşı koymamaya, ilerde böyle bir senet haline getirilebilecek bir kağıdı imzalamaya veya var olan bir senedi imha etmeye veya imhasına karşı koymamaya mecbur edilmesidir."
Yağma Suçunun Unsurları
Suçun ağırlığı ve verilebilecek cezanın yüksekliği nedeniyle yağmanın unsurlarını açıklamakta yarar vardır. Suçun unsurları küçük başlıklar altında açıklanabilir.Yağma Suçunda Fail
Suçun faili, herhangi biri veya birden fazla gerçek kişi olabilir.Yağma Suçunda Mağdur
Bu suçun mağduru da her gerçek kişi olabilir. Yağma (gasp suçunun) mağdurunun beden veya ruh bakımından kendini savunamayacak durumda olması suçun nitelikli halini oluşturur.Yağma Suçunun Hukuki Konusu
Suçun hukuki konusu, taşınır mallardır. Taşınmaz malın alınması söz konusu olamayacağından, taşınmaz mallara yönelik eylemler, özelliklerine göre, cebir, tehdit veya hakkı olmayan yere tecavüz suçlarını oluşturabilir. Ancak Yargıtay’ın hatalı olarak taşınmaz mala yönelik zarar verme veya zor kullanarak kullanmayı engellemeye yönelik fiilleri de yağma suçu kapsamında değerlendirdiği kararları vardır.Yağma Suçunda Fiil
Yağma suçunun oluşabilmesi için, failin, cebir kullanarak veya tehdit ederek bir taşınır malı alması gerekir. Burada önemli olan cebir veya tehdidin malın alınması amacıyla kullanılmasıdır. Fiil, malı alma şeklinde gerçekleşmelidir.Yağma Suçunda Cebir ve Tehdit
Türk Ceza Yasasında, cebir ve tehdit ayrıca suç olarak tanımlanmıştır. Yasanın 108. maddesine göre cebir suçu, bir şeyi yapmak veya yapmamak ya da kendisinin yapmasına müsaade etmek üzere başkasını yaralamak, mağduru, herhangi bir vasıta ile kendisini bilemeyecek ve savunamayacak hale getirmektir. Burada önemli olan, mağdurun üzerinde oluşan etkiden çok objektif ölçülere görem orta halli, makul bir insanın kendisine yönelik hareketi cebir olarak algılamasıdır. Aksi halde basit düzeydeki hareketler cebir kapsamında değerlendirilemez.Tehdit, Türk Ceza Yasasının 106. maddesinde tanımlanmıştır. Tehdit, belli bir şeyin yapılması veya yapılmaması konusunda baskı kurup, aksi halde zarar verileceği korkusu yaratılmasıdır. Yağma suçunda tehdidin muhatabı doğrudan mağdur olabileceği gibi mağdurun önemsediği başka biri de olabilir. Yağma suçunun unsuru olduğundan bu suçun işlenmesi durumunda faile ayrıca cebir ve tehdit suçundan ceza verilmez.
Yağma Suçunda Manevi Unsur
Yağma suçu ancak kasten işlenebilir. Bir başka deyişle taksirle yağma (gasp) suçu işlenemez. Kast, Türk Ceza Yasasının 21. maddesinde tanımlandığı üzere, suçun yasa tanımındaki unsurları bilerek gerçekleştirmektir. Yağma, olası kastla da işlenebilen suçlardandır.Yağma Suçunda Hukuka Aykırılık Unsuru
Aksi yönde düzenleme olmadıkça bir başka deyişle hukuka uygunluk halleri bulunmadıkça cebir ve tehditle malın alınmasıyla otomatikman hukuka aykırılık unsuru gerçekleşmiş sayılır. Türk Ceza Yasasının 150/1. maddesinde özel bir düzenlemeye yer verilmiştir. Buna göre kişinin bir hukuki ilişkiye dayanan alacağını tahsil amacıyla tehdit veya cebir kullanması halinde ancak tehdit veya kasten yaralama suçuna ilişkin hükümler uygulanabilecektir.Bir başka anlatımla söz konusu fiil cebir ve tehditle bir başkasının zorla malını almaya yönelik olduğu halde faile yağma suçundan ceza verilmeyecek fail yalnızca tehdit veya yaralama suçundan sorumlu tutulacaktır. Burada ihkak-ı hak müstahaktır deyiminin adeta bir yansıması söz konusudur.
Yağma Suçunun Ağırlaştırıcı Nitelikli Halleri
Türk Ceza Yasasının 149. maddesinde yağma suçunun ağırlaştırıcı nitelikli hallerine yer verilmiştir.Maddeye göre, suçun ağırlaştırıcı nitelikli halleri;
- Suçun silahla işlenmesi,
- Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle suçun işlenmesi,
- Suçun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi,
- Suçun yol kesmek suretiyle ya da konutta, işyerinde veya bunların eklentilerinde işlenmesi,
- Suçun beden veya ruh bakımından kendisini savunamayacak durumda bulunan kişiye karşı işlenmesi,
- Suçun var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak işlenmesi,
- Suçun suç örgütüne yarar sağlamak maksadıyla işlenmesi,
- Suçun gece vaktinde İşlenmesi olarak sayılmıştır.
Yağma Suçunun Hafifletici Halleri
Türk Ceza Yasasının 150. maddesinde suçun hafifletici nitelikli hallerine yer verilmiştir.Maddeye göre, suçun hafifletici nitelikli halleri;
- Kişinin bir hukuki ilişkiye dayanan alacağını tahsil amacıyla yağma (gasp) suçunu işlemesi,
- Suçun konusunu oluşturan malın değerinin az olması şeklinde belirlenmiştir.
Yağma (Gasp) Suçunun İspatı Nasıl Yapılır?
Yağma suçunun ispatı için özel bir kanıta gereksinim yoktur. Başka bir ifadeyle yağma (gasp) suçu her tür kanıtla ispatlanabilir.Belli başlı ispat araçları, görüntü kaydı, tanık anlatımı, cebir kullanımına ilişkin rapor, suç aleti, olay yerinde bulunan izler, baz istasyonu tespitidir.
Yağma (Gasp) Suçunun Cezası Nedir?
Yağma suçunun basit hali ile nitelikli halleri için ayrı ceza düzenlemesine gidilmiştir.Basit Yağma Suçu Cezası (TCK 148)
Gasp suçunun cezası, tanımlanan basit şekliyle işlenmesi durumunda, Türk Ceza Kanunu’nun 148. maddesine göre, 6 yıldan 10 yıla kadar hapistir. Yağma suçu cezası belirlenirken Türk Ceza Kanunu’nun 61. maddesi gözetilmelidir.Nitelikli Yağma Suçu (TCK 149) - Yağma Suçunun Ağırlaştırıcı Nitelikli Halleri Cezası
Nitelikli yağma suçu cezası Türk Ceza Kanunu’nun 149. maddesinde düzenlenmiştir. Maddede sayılan ağırlaştırıcı nedenlerin varlığı halinde, faile verilecek temel ceza, Kanun’un 61. maddesi de gözetilerek 10 yıldan 15 yıla kadar hapistir.Maddeye göre, suçun işlenmesi sırasında yaralama suçunun neticesi sebebiyle ağırlaşmış halinin gerçekleşmesi durumunda faile ayrıca neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama suçundan ceza verilecektir.
Yağma Suçunun Hafifletici Halleri Cezası
Türk Ceza Kanunu’nun 150. maddesine göre, yağma (gasp) suçunda cezayı hafifleten haller, hukuki bir ilişkiye dayanan alacağın tahsil amacıyla hareket edilmesi, malın değerinin azlığı ve etkin pişmanlık olarak üç şekilde kendini göstermektedir.Yağma Suçunun Kişinin Bir Hukuki İlişkiye Dayanan Alacağını Tahsil Amacıyla İşlenmesi Halinde Ceza İndirimi
Türk Ceza Kanunu’nun 150. maddenin birinci fıkrasına göre; kişinin bir hukuki ilişkiye dayanan alacağını tahsil amacıyla tehdit veya cebir kullanması halinde, faile yağma suçundan ceza verilmeyecek, çok daha hafif olan tehdit veya kasten yaralama suçundan ceza verilebilecektir.
Yağma Suçunda Malın Değerinin Azlığı Sebebiyle Ceza İndirimi
150. maddenin ikinci fıkrasına göre, yağma suçunda verilecek temel ceza, suçun konusunu oluşturan malın değerinin azlığı nedeniyle, üçte birden yarıya kadar indirilebilecektir.
Yağma Suçunda Etkin Pişmanlık Halinde Ceza İndirimi
Kanun’un 168. maddesine göre, suç tamamlandıktan sonra ve fakat bu nedenle hakkında kovuşturma başlamadan önce, failin, azmettirenin veya yardım edenin bizzat pişmanlık göstererek mağdurun uğradığı zararı aynen geri verme veya tazmin suretiyle tamamen gidermesi halinde, verilecek cezanın yarısına; etkin pişmanlığın kovuşturma başladıktan sonra ve fakat hüküm verilmezden önce gösterilmesi halinde, verilecek cezanın üçte birine kadarı indirilebilecektir.
Hırsızlık Suçunun Yağma Suçuna Dönüşmesi Hali
Hırsızlık, başkasına ait bir malı malikinin (zilyedinin) isteği dışında almaktır. Yağma ise cebir ve şiddet kullanarak almaktır. Hırsızlık daha çok habersiz olarak işlenirken yağmada birebir temas ederek ve zor kullanarak malın alımı söz konusudur.
Örneklemek gerekirse parkta oturmakta olan bir kişinin yanına koyduğu telefonu hemen alan ve kaçan failin eylemi hırsızlık suçunu oluşturur. Ancak telefonun sahibi bunu fark edip tepki gösterdiğinde fail bu sefer şiddet uygulayarak veya tehdit ederek zorla alırsa suç hırsızlıktan yağma suçuna dönüşecektir.
Yağma Suçu Şikayet Süresi
Gasp suçunda şikayet süresi yoktur. Zira yağma suçu şikayete bağlı bir suç değildir. Bu nedenle şikayet olup olmaması veya şikayetten vazgeçmek soruşturma veya kovuşturmayı etkilemeyecektir.Yağma Suçu Zamanaşımı Süresi
Zamanaşımı süresi, Türk Ceza Kanunu’nun 66. maddesinde düzenlenmiştir. Maddeye göre, yağma (gasp) suçunun zamanaşımı süresi olağan 15 yıldır. Kanun’un 67. maddesinde belirtilen zamanaşımını kesen hallerin varlığı halinde zamanaşımı süresinin işlemesi durur. Bu durumda olağanüstü zamanaşımı süresi devreye girer. Olağanüstü zamanaşımı süresi ise, olağan zamanaşımı süresinin yarısı eklenerek belirlenir. Bu durumda yağma suçu zamanaşımı süresi 22 yıl 6 ayı geçemez.Yağma (Gasp) Suçunda Görevli Mahkeme
Yağma suçunda görevli mahkeme, mahkemelerin genel görevlerini düzenleyen 5235 sayılı Kanun’un 12. maddesine göre ağır ceza mahkemesidir. Maddede açıkça yağma suçu ile ilgili davaların ağır ceza mahkemesinin görev alanına girdiği belirtilmiştir. Sanık çocuk ise yargılama çocuk ağır ceza mahkemesinde yapılacaktır.Yağma (Gasp) Suçunda Yetkili Mahkeme
Yağma (gasp) suçunda yetkili mahkemenin hangisi olacağı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 12 ve devamı maddelerinde belirlenmiştir.12. maddeye göre davaya bakmak yetkisi, kural olarak suçun işlendiği yer mahkemesine aittir. Teşebbüste son icra hareketinin yapıldığı, kesintisiz suçlarda kesintinin gerçekleştiği ve zincirleme suçlarda son suçun işlendiği yer mahkemesi yetkilidir.
Suç, ülkede yayımlanan bir basılı eserle işlenmişse yetki, eserin yayım merkezi olan yer mahkemesine aittir. Soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlı olan hakaret suçunda eser, mağdurun yerleşim yerinde veya oturduğu yerde dağıtılmışsa, o yer mahkemesi de yetkilidir.
Mağdur, suçun işlendiği yer dışında tutuklu veya hükümlü bulunuyorsa, o yer mahkemesi de yetkilidir. Görsel veya işitsel yayınlarda da bu maddenin üçüncü fıkrası hükmü uygulanır. Görsel ve işitsel yayın, mağdurun yerleşim yerinde ve oturduğu yerde işitilmiş veya görülmüşse o yer mahkemesi de yetkilidir.
Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının ya da banka veya kredi kartlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenen suçlarda mağdurun yerleşim yeri mahkemeleri de yetkilidir. Suç yerinin tereddüt yaşanması hali, kanunun 13. maddesinde; yurt dışında işlenen suçlarla ilgili yetki, kanunun 14. maddesinde; deniz, hava ve demiryolu taşıtlarında işlenen suçlarla ilgili yetki, kanunun 15. maddesinde düzenlenmiştir.
Yağma Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231.maddesine göre, yapılan yargılama sonunda hükmolunan ceza, iki yıl veya daha az süreli hapis veya adlî para cezası ise; mahkemece, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilecektir. Yağma suçunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması yukarıda yapılan açıklamalar ışığında sonuç hapis cezasının 2 yıl veya altına düşmesi halinde mümkün olabilecektir.Yağma (Gasp) Suçunda Beraat
Yağma (gasp) suçunda beraat etmenin diğer suçlardan farkı yoktur. Genel kural yağma suçunun da her kanıtla ispat edilmesi gerektiğidir.Yerleşik Yargıtay kararlarında vurgulandığı üzere, hiçbir kanıtla desteklenmeyen çelişkili ve soyut beyanlar dışında suçun işlendiği hususunda mahkûmiyete yeter, her türlü şüpheden uzak, kesin, somut ve inandırıcı delil bulunmadığı hallerde beraat kararı verilmelidir. Ceza davasında sanığın mahkûmiyetine karar verilebilmesi bakımından göz önünde bulundurulması gereken herhangi bir soruna ilişkin şüphenin, mutlaka sanık yararına değerlendirilmesidir.
Sanığın bir suçtan cezalandırılmasına karar verilebilmesinin temel şartı, suçun hiçbir şüpheye mahal bırakmayacak bir kesinlikle ispat edilebilmesidir.Cezalandırmaya yeterli kanıt bulunmaması durumunda, yağma suçunda da, nitelikli yağma suçunda da beraat kararı verilmesi kaçınılmazdır. Diğer suçlarda olduğu gibi nitelikli yağma suçunda da tutuksuz yargılanmak esas olmalıdır. Unutulmamalı ki tutuklama bir tedbirdir ve ancak yasanın aradığı ve zorunlu hallerde kullanılmalıdır.
Yağma Suçuna Kalkışma
Türk Ceza Yasasının 35. maddesindeki tanıma uygun olarak fail, yağma suçunu işlemeye başlamış ve fakat ihtiyari olmayan nedenlerle fiilini tamamlayamamışsa hakkında suça kalkışma hükümleri uygulanabilecektir. Başka bir ifadeyle yağma suçuna kalkışma olanaklıdır.Yağma Suçuna Katılma
Yağma suçuna katılma bir başka deyişle suçun birden çok kişi tarafından birlikte işlenmesi olanaklıdır.Yağma Suçunda Hapis Cezasının Adli Para Cezasına Çevrilmesi
Türk Ceza Kanunu'nun 49 ve 50. maddesine göre, bir yıl ve daha az süreli hapis cezaları kural olarak adli para cezasına çevrilebilecektir. Buna göre yağma suçundan verilen cezanın (suça kalkışma, malın değerinin azlığı gibi nedenlerle) sonuç itibariyle bir yıl veya altına düşmesi durumunda adli para cezasına çevrilmesine bir engel yoktur.Yağma Suçunda Hapis Cezasının Ertelenmesi
Türk Ceza Yasasının 51. maddesinde erteleme kurumuna yer verilmiştir. Buna göre, işlediği suçtan dolayı iki yıl veya daha az süreyle hapis cezasına mahkûm edilen kişinin cezası ertelenebilmektedir. Yukarıda açıklandığı üzere sonuç cezanın 2 yıl veya altına düşmesi halinde verilen hapis cezasının ertelenmesine bir engel yoktur.Yağma Suçunda Yakınma
Yağma suçu yakınmaya bağlı bir suç değildir. Bu nedenle yakınma olup olmaması veya yakınmadan vazgeçmek soruşturma veya kovuşturmayı etkilemeyecektir.Yağma Suçunda Görevli Mahkeme
5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri İle Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev Ve Yetkileri Hakkındaki Kanun'un 12. maddesine göre, yağma suçlarına bakacak mahkeme ağır ceza mahkemesidir. Sanık çocuk ise yargılama çocuk ağır ceza mahkemesinde yapılacaktır.Yağma Suçlarında Ağır Ceza Avukatının Önemi
Yağma suçunun cezası yukarıda açıklandığı üzere, suçun ağırlığıyla doğru orantılı olarak ağırdır. Bu nedenlerle, mahkemeye de katkı sağlayabilmek ve olası bir mağduriyetin önüne geçebilmek amacıyla şüpheli veya sanık mutlaka bir avukat tarafından temsil edilmelidir.Şüpheli veya sanığın avukatı yoksa Baro tarafından avukat atanabilmektedir. Ancak öneri odur ki, böylesine ağır sonuçları olabilen bir davada, alanında ilerlemiş olan bir ağır ceza avukatının müvekkilini temsil etmesi büyük yarar sağlayacaktır.
Yağma (Gasp) Suçu Şikayete Tabi mi?
Yağma (gasp) suçu şikayete bağlı/tabi olan bir suç değildir. Suç, Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından re'sen soruşturulur.
Yağma (Gasp) Suçu Emsal Yargıtay Kararları
6. Ceza Dairesi, 09.12.2021, 2021/8083 E., 2021/19194 K.Olay günü gece 02:00 sırasında sanıklardan T’nin müştekinin elindeki çantayı kayışından çekerek aldığı olayda, sanığın suça konu eşyayı tek bir hareketle çekip aldığı, suça konu eşyaya uygulanan şiddet sırasında çekip alma sonucu oluşan yaralamanın eylemi yağmaya dönüştürmediği, sanığın eyleminin mağdurun direncini kırmaya yönelik şiddet olmadığı dolayısıyla yağma suçundaki zor unsurunun gerçekleştiğinin kabulünün olanaklı olmadığı, bu hali ile eylemin 5237 sayılı TCK'nın 142/2-b maddesine uyan nitelikli hırsızlık suçunu oluşturduğu dikkate alınmadan, suçun hukuki vasfının takdirinde yanılgıya düşülerek yerinde ve yeterli olmayan gerekçeyle yazılı şekilde uygulama yapılması bozmayı gerektirir... --------------------
6. Ceza Dairesi, 09.06.2021, 2020/1650 E., 2021/10959 K.
Olay tarihinde terlik almak için evden çıkan mağdurun mahalleden sabıkalı olarak tanıdığı suça sürüklenen çocuğu arkadaşı ... ile parkta otururken gördüğü, yakınlarından geçtiği sırada suça sürüklenen çocuğun mağduru yanına çağırıp 10,00 TL para istediği, mağdurun parası olmadığını söylemesi üzerine, “niye 10 lira vermiyorsun ayıp ediyorsun” diyerek ellerini mağdurun cebine sokarak cebinde bulunan 17 TL parayı rıza dışında aldığı somut olayda, malın teslimi sırasında yağma suçunda aranan nitelikteki ciddi, korkutucu seviyede cebir/tehdit içeren söz veya hareket bulunmadığı, mağdurun geçmişten gelen algı ya da tasavvuru ya da psikolojik durumu ve/veya ürkek kişiliği ile yarattığı düşünceye de bu şekilde bir anlam yüklenemeyeceği, salt mağdurun kendi iç dünyasındaki korku ve endişesiyle malın teslimine yöneldiğinin anlaşılması karşısında, mağdura yönelik herhangi bir tehdit ve cebir uygulamayan suça sürüklenen çocuğun (hırsızlık suçundan) 5237 sayılı TCK’nın 142/2-b, 145 maddeleri gereğince cezalandırılması gerektiği ...