Resmi Belgede Sahtecilik Suçu Nedir?
Resmi belgede sahtecilik suçu, TCK 204. maddesinde düzenlenmiştir. Bu suçun konusu, resmi belgedir. Resmi belge, bir kamu görevlisi tarafından görevi gereği olarak düzenlenen yazıdır. Resmi belgeler, toplum içinde her an kurulmakta olan hukuki ilişkilerin yürümesini sağlayan, kanıtlayan ve kanıt niteliği olan evraktır.
Resmi Evrakta Sahtecilik Suçunun Unsurları
Resmi belgede sahtecilik suçunun maddi ve manevi unsurları aşağıda belirtilmiştir.Maddi Unsurlar:
- Hareket: Eylem, görev gereği yetkili olunan bir resmî belgeyi sahte olarak düzenlemek; gerçek bir resmî belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirmek; gerçeğe aykırı belge düzenlemek; sahte resmî belgeyi kullanmak şeklinde olmalıdır.
- Netice: Suç neticeye bağlı değildir. Hareketle tamamlanır.
- İlliyet Bağı: Sırf hareket suçu olması sebebiyle bu suçta nedensellik bağının araştırılmasına gerek yoktur.
- Fail: Fail, kamu görevlisidir. Dışındakiler müşterek fail olarak katılsalar da yalnızca suça azmettiren veya yardım eden olarak iştirak edebilirler.
- Mağdur: Mağdurun toplumdur. Ancak suçtan dolayı haksızlığa uğrayan kişiler de mağdur kabul edilmelidir
- Konu: Resmi belge ve TCK madde 210/1 kapsamında sayılan resmi belge hükmünde sayılan belgeler oluşturur.
Manevi Unsur:
Suç, genel kast ile işlenebilen bir suçtur. Özel kast aranmaz.
Hukuka Aykırılık Unsuru:
Hukuka aykırılık, kanunla yasaklanan fiilin fail tarafından gerçekleştirilmesi halidir.
Resmi Belgede Sahtecilik Suçunun Şartları Nelerdir?
Resmi belgede sahtecilik suçunun oluşması için aşağıdaki şartların gerçekleşmesi gerekir.
- Resmi bir belgeyi sahte olarak düzenlemek,
- Gerçek bir resmi belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirmek,
- Sahte resmi belgeyi kullanmak,
- Gerçeğe aykırı belge düzenlemek.
Resmi Belgede Sahtecilik Şikayete Tabi mi?
Resmi belgede sahtecilik suçu şikayete bağlı değildir. Suç ihbarıyla birlikte re’sen soruşturma açılır.
Resmi Belgede Sahtecilik Suçunun Nitelikli Halleri
Resmi belgede sahtecilik suçu TCK m. 204’te düzenlenmiştir. Maddenin ikinci fıkrasında nitelikli hal olarak kamu görevlisinin resmi belgede sahteciliği suçuna yer verilmiştir.Buna göre, kamu görevlisinin;
- Görevi gereği düzenlemeye yetkili olduğu resmi bir belgeyi sahte olarak düzenlemesi,
- Gerçek bir belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirmesi,
- Gerçeğe aykırı olarak belge düzenlemesi,
- Sahte resmi belgeyi kullanması nitelikli hal olarak, basit haline nazaran daha ağır bir yaptırıma tabi tutulmuştur.
Kamu Görevlisinin Resmi Belgede Sahteciliği
Kamu görevlisinin resmi belgede sahteciliği TCK m. 204/2’de ağırlaştırıcı neden kabul edilmiştir.Resmi evrakta sahtecilik cezası basit haliyle iki yıldan beş yıla kadar hapis iken kamu görevlisinin suçu işlemesi halinde ceza üç yıldan sekiz yıla kadar hapistir.
Sahteliği İspatlanıncaya Kadar Geçerli Belgelerde Sahtecilik Suçu
TCK m. 204/3’te yapılan düzenlemeye göre, resmi belgenin, kanun hükmü gereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olması halinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılacaktır.
Gerçek Bir Durumun Belgelenmesi Amacıyla Sahtecilik
Sahteciliğin gerçek bir durumun belgelenmesi amacıyla işlenmesi hali cezayı azaltan neden kabul edilmiştir. TCK 211. maddeye göre, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağın ispatı veya gerçek bir durumun belgelenmesi amacıyla belgede sahtecilik suçunun işlenmesi halinde, verilecek ceza, yarısı oranında indirilecektir.
Resmi Belgede Sahtecilik Cezası
Resmi belgede sahtecilik suçu cezası, basit haliyle TCK m. 204/1’de düzenlenmiştir. Buna göre, resmi evrakta sahtecilik cezası, iki yıldan beş yıla kadar hapistir. Suçun nitelikli halinde ceza üç yıldan sekiz yıla kadar hapistir. Resmi belgenin, kanun hükmü gereği sahteliği sabit oluncaya kadar geçerli olan belge niteliğinde olması halinde, verilecek ceza yarısı oranında artırılacaktır.
Resmi Belgede Sahtecilik Suçu Etkin Pişmanlık ve Zamanaşımı
Resmi belgede sahtecilik suçunda etkinlik pişmanlık düzenlemesine kanunda yer verilmemiştir. Zira resmi belge düzenlenmekle suç tamamlanmış olur. Resmi belgede sahtecilik suçunun zamanaşımı süresi, TCK m. 204/1’e giren basit halinde sekiz yıl, 204/2 kapsamına giren nitelikli halde onbeş yıldır.
Resmi Belgede Sahtecilik Suçundan Beraat
Bir ceza davasında beraat etmenin koşulları sahtecilik suçu açısından da geçerlidir. Resmi belgede sahtecilik suçundan beraat etmenin farklı koşulu, belgenin iğfal kabiliyetinin olmaması, failin düzenlememiş olması, belgenin sahteliğinin ispat edilememiş olmasıdır. Resmi belgenin sahteliğinin tesbitinde bilirkişi incelemesi büyük önem taşımaktadır.
Resmi Belgede Sahtecilik Suçunda Görevli Mahkeme
Mahkemelerin görevleri 5235 sayılı kanunda düzenlenmiştir. Buna göre, resmi belgede sahtecilik suçlarında görevli mahkeme, TCK m. 204/1’e giren hallerde Asliye Ceza Mahkemesi, m. 204/2 kapsamına giren nitelikli hallerde Ağır Ceza Mahkemesidir.
Resmi Belgede Sahtecilik Suçunda Hangi Mahkeme Yetkili?
CMK m. 12 gereğince resmi belgede sahtecilik suçunda suçun işlendiği yerin yani belgenin düzenlendiği yerin tespiti halinde yer yönünden yetkili mahkeme belgenin düzenlendiği yer mahkemeleri olacaktır. Ancak resmi belgede sahtecilik suçu sadece düzenlemek değil, sahte belgenin kullanılması şeklinde de ortaya çıkabilmekte ve bu haliyle mütemadi bir suç niteliği taşıyabilmektedir. Bu halde temadin kesildiği yani sahte resmi belgenin kullanıldığı yer mahkemeleri davaya bakmakla yetkili olacaktır.
Resmi Belgede Sahtecilik Suçu ile İlgili Yargıtay Kararları
Emniyet Müdürlüğü Asayiş Büro Amiri olarak görev yapan sanık ...'ün ... Cumhuriyet Başsavcılığınca soruşturmalar yürütülüyormuş gibi alakasız soruşturma numaraları yazarak/yazdırarak, ... HTS raporu talep yazıları yönünden sanığa atılı kamu görevlisinin resmî belgede sahteciliği suçunun, bir suç işleme kararı altında farklı tarihlerde işlendiği, bu dört belge yönünden zincirleme suç hükümlerinin uygulandığı tek bir kamu görevlisinin resmî belgede sahteciliği suçundan hüküm kurulması gerektiği ...Ceza Genel Kurulu, 21.04.2022 gün ve 2017/358 E., 2022/292 K.
----------------------------
Hukuki konusu kamu güveni olan ve kamu güvenine karşı suçlar bölümünde düzenlenen belgede sahtecilik suçlarının mağdurunun, toplumu oluşturan bireylerin tamamı, yani diğer bir ifadeyle kamu olduğu dikkate alındığında, sanığın, süre bölümünü fotokopi, montaj, kopya vb. yöntemler kullanmak suretiyle değiştirdiği ... 5. Noterliğinin ... vekâletnamesini 15.11.2006 tarihinde ... 2. Noterliğinde, ... 5. Noterliğinin ... numaralı vekâletnamesini ise ... tarihinde ... 1. Noterliğinde tasdik ettirip ... tarihinde ... Tapu Müdürlüğünde bu vekâletnameleri kullanarak tanzim ettirdiği resmî senet ile ... adreste kayıtlı taşınmaz üzerinde bulunan ... ve şikâyetçi ...’e ait hisselerin eşi ... ile ... adına intikalini sağlamak şeklindeki en başından itibaren belirtilen taşınmazı adı geçenlere devrettirme amacını taşıyan aynı suçu işleme kararıyla gerçekleştirdiği eylemlerinin, bir bütün hâlinde zincirleme biçimde işlenmiş resmî belgede sahtecilik suçunu oluşturduğu kabul edilmelidir.
Ceza Genel Kurulu, 01.07.2021 gün ve 2017/615 E., 2021/334 K.
Resmi Evrakta Sahtecilik Emsal Kararlar
(Daha önce bu konuda siteye eklediğimiz emsal kararları eklemeniz gerekiyorsa kopya içerik olmaması adına yazmayalım. Bu başlıktan o sayfaya yönlendirme yapalım:)(“Resmi Belgede Sahtecilik Suçu İle İlgili Yargıtay Kararları” zaten “Resmi Evrakta Sahtecilik Emsal Kararlar” anlamına gelir. Bu iki başlık da aynı anlama geldiği için ikisini kullanmamız mantığa, hukuka uygun değil. Bu nedenle iki başlıktan yalnızca birini kullanmalıyız. Ama mutlaka ikisini kullanalım derseniz “Resmi Evrakta Sahtecilik Emsal Kararlar” başlığında, yazdığınız gibi önceden eklediğimiz emsal karara yönlendirme yapabiliriz. Ben şu anda daha önce eklemediğim örnek Yargıtay kararlarını “Resmi Belgede Sahtecilik Suçu ile İlgili Yargıtay Kararları” başlığı altına ekledim.)
SIK SORULAN SORULAR
1- Resmi Belgede Sahtecilik Özel Belgede Sahtecilik Farkı Nedir?
Resmi belgede sahtecilik ile özel belgede sahtecilik arasındaki en önemli fark, resmi belgenin düzenlenmesi, değiştirilmesi suçun oluşumu için yeterli görüldüğü halde özel belgede suçun oluşması için belgenin kullanılması şarttır.
2- Resmi Evrakta Sahtecilik Cezası Paraya Çevrilir mi?
Bir yıla kadar hapis cezalarının adli para cezasına çevrilmesi mümkündür. Resmi belgede sahtecilik suçunun cezasının alt sınırı bir yılın üstünde olduğundan adli para cezasına çevrilemez. Ancak cezanın bir yıla veya altına düşmesi durumunda adli para ezasına çevrilmesine engel bir durum yoktur.
3- Evrakta Sahtecilik Zamanaşımı Kaç Yıl?
Resmi evrakta sahtecilik suçunun zamanaşımı süresi basit haliyle sekiz yıl nitelikli haliyle onbeş yıldır. Özel evrakta sahtecilik suçunun zamanaşımı süresi sekiz yıldır.